ZADOŚĆUCZYNIENIE - podstawowe roszczenie poszkodowanego w wypadku komunikacyjnym

Zasadnicze roszczenie poszkodowanego w wypadku komunikacyjnym z jakim może on wystąpić do podmiotu ubezpieczeniowego to tzw ,,zadośćuczynienie” za doznaną krzywdę. W myśl z art. 445 §1 KC ,,w wypadkach przewidzianych w artykule poprzedzającym – art. 444 kc § 1 ,,W razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia (…)” – sąd może przyznać poszkodowanemu odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę.

W literaturze przedmiotu można odnaleźć, że ,,zadośćuczynienie stanowi postać odszkodowania, jednak w przeciwieństwie do odszkodowania za szkodę majątkową, przyznawane jest za krzywdę wywołaną naruszeniem dóbr osobistych. Celem odszkodowania jest wyrównanie strat i utraconych korzyści o charakterze majątkowym, natomiast przyznanie zadośćuczynienia stanowić ma rekompensatę negatywnych doznań psychicznych w postaci krzywd i cierpień wywołanych czynem niedozwolonym. Przesłankami zasądzenia zadośćuczynienia na podstawie art. 445 KC jest wyrządzenie krzywdy w postaci: uszkodzenia ciała, wywołania rozstroju zdrowia, naruszenia wolności lub integralności seksualnej czynem niedozwolonym. Krzywda może mieć charakter cierpień fizycznych lub moralnych (wyr. SN z 4.7.1969 r., I PR 178/69, OSNCP 1970, Nr 4, poz. 71; wyr. SN z 3.2.2000 r., I CKN 969/98, Legalis). (Komentarz do Art. 445 KC red. Osajda 2018, wyd. 20).

Biorąc pod uwagę powyższe, zadośćuczynienie jest świadczeniem pieniężnym wypłacanym na rzecz poszkodowanego (pokrzywdzonego), którego celem jest próba wyrównania, złagodzenia bólu fizycznego mającego miejsce w następstwie np. złamania ręki, dystorsji kręgosłupa oraz wiążących się z tym negatywnych przeżyć natury psychicznej takich jak np. trudności w zakresie codziennej egzystencji – higiena, zakupy, życie rodzinne, spadek wydajności w pracy, niemożność realizacji swoich pasji czy hobby, konieczność korzystania z pomocy innych osób, zmiana planów życiowych.

O zadośćuczynienie z OC sprawcy za krzywdę oraz cierpienie psychiczne mogą starać się osoby poszkodowane w wypadku drogowym. Przez poszkodowanego rozumie się nie tylko kierowcę innego pojazdu, który brał udział w kolizji lub wypadku czy też potrąconego pieszego, ale również pasażerów podróżujących samochodami biorącymi udział w zdarzeniu (w tym także pojazdem sprawcy). Z OC pojazdu mechanicznego wypłaca się także rekompensatę za mienie osób trzecich uszkodzone w innych okolicznościach niż zderzenie pojazdów, np. po zniszczeniu ogrodzenia, murów, czy nawet upraw. Kluczowym problemem może być jednak oszacowanie kwoty tytułem zadośćuczynienia – wycena nie odbywa się tu na podstawie dokumentów. Ustalanie wysokości zadośćuczynienia zawsze ma charakter indywidualny. Aby ustalić odpowiednią – adekwatną kwotę świadczenia, konieczne jest uwzględnienie wielu czynników, a wśród nich można wskazać takie jak m.in.:

1. czas trwania, stopień i intensywność cierpień zarówno fizycznych, jak i psychicznych;
2. trwałość następstw wypadku;
3. szanse na przyszłość, możliwość wykonywania zawodu;
4. wiek poszkodowanego;
5. nieprzydatności życiowej.

Ponadto z przepisów kodeksu cywilnego wynika, że poza ww. wymienionym zadośćuczynieniem rodzina może też żądać wypłaty zadośćuczynienia za śmierć bliskiej osoby (poszkodowanej), która np. poniosła śmierć w wyniku wypadku. Wysokość tego świadczenia jest ustalana indywidualnie. Określając kwotę zadośćuczynienia, pod uwagę bierze się choćby takie okoliczności jak np.:

1. to, jaką rolę zmarły pełnił w rodzinie;
2. więź łączącą zmarłego z osobą występującą o świadczenie;
3. wiek zmarłego.

Przy określaniu wysokości zadośćuczynienia niezbędne jest uwzględnienie tego, aby kwota ta nie była kwotą symboliczną.

Dla zobrazowania kwestii związanych z zadośćuczynieniem możną posłużyć się prostym przykładem z życia codziennego, tj.:

Pojazd A zatrzymując się przed przejściem dla pieszych zostaje uderzony przez pojazd B jadący z tyłu, na skutek niezachowania przezeń należytego odstępu. Efekt – wgnieciony tylny zderzak w samochodzie A oraz ból kręgosłupa szyjnego u kierowcy oraz pasażera czyli tzw. dystorsja. Uszkodzony zderzak uzasadnia dochodzenie roszczenia odszkodowawczego, z kolei dystorsja kręgosłupa szyjnego – zadośćuczynienia za doznaną krzywdę niemajątkową. Ową krzywdą w tym przypadku będzie z pewnością: ból kręgosłupa szyjnego – odczuwany w okresie kilku pierwszych tygodni przez cały czas a później w związku z aktywnością fizyczną lub zmianą pogody, trudności w zakresie zasypiania, bóle głowy czy drętwienie kończyn.

Poza ,,fizycznymi” cierpieniami krzywdą bez wątpienia będzie również: lęk przed prowadzeniem pojazdu, drażliwość, frustracja związana z mniejszą wydajnością w pracy oraz życiu codziennym, niemożność realizacji obowiązków czy hobby, spędzania czasu w ulubiony sposób, mniejsza samodzielność, uzależnienie od pomocy innych osób. Doniosłość powyższych skutków zależeć będzie od tego jak poważne było to zdarzenie drogowe, tym niemniej nawet niewielka stłuczka – jak w przykładzie – daje pole do dochodzenia stosownego zadośćuczynienia.

Wszystkie następstwa zdarzenia szkodowego powinny zostać wykazane w zgłoszeniu szkody do podmiotu ubezpieczeniowego, a niejednokrotnie później w postępowaniu sądowym – co będzie połączone z koniecznością ich udowodnienia. Zatem zadbajmy o odpowiednią dokumentację medyczną, np. kartę informacyjną z leczenia szpitalnego związaną z przebytym wypadkiem, nawet w przypadku niewielkich kolizji drogowych.

POMOC PRAWNA:

1. Starostwo Powiatowe w Janowie Lubelskim przy ul. J. Zamoyskiego 59 (pokój nr 218, II p.),

• poniedziałek, środa, czwartek, piątek: 9.00 – 13.00,

2. W budynku Zarządu Dróg Powiatowych i Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie w Janowie Lubelskim, ul. Bohaterów Porytowego Wzgórza 29;

• wtorek: 11.00 - 15.00;

POMOC PRAWNA, PORADNICTWO OBYWATELSKIE I MEDIACJE

1. Urząd Gminy w Batorzu, Batorz 52a, pok. 1

• Co drugi poniedziałek (zamiennie z Gminą Chrzanów): 9.00 – 13.00,

2. Urząd Gminy w Chrzanowie, Chrzanów Trzeci 112, pok. 21

• Co drugi poniedziałek (zamiennie z Gminą Batorz): 9.00 – 13.00,

3. Urząd Gminy w Godziszowie, Godziszów Trzeci 121a, pok. 14

• wtorek: 9.00 – 13.00,

4. Urząd Gminy w Dzwoli, Dzwola 168, pok. 6

• środa: 9.00 – 13.00,

5. Urząd Gminy w Modliborzycach, ul. Piłsudskiego 63, pok. 3

• czwartek: 9.00 – 13.00,

6. Urząd Gminy w Potoku Wielkim, Potok Wielki 117, pok. 21

• piątek: 9.00 – 13.00.

Z nieodpłatnej pomocy skorzystać może każda osoba fizyczna, po podpisaniu w punkcie pomocy oświadczenia, że nie jest w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej.

Zapisy:

• pod numerem telefonu: 669 774 300 (pon. – pt.: 9.00 – 13.00)
• mailowo na adres: [email protected]

Więcej informacji:

- www.powiatjanowski.pl/nieodplatna-pomoc-prawna
- www.np.ms.gov.pl
- www.pomocprawna.sc.org.pl